Het onderzoek
In 2019 heeft Frits een onderzoek uitgevoerd naar 12 verschillende banken en hypotheekverstrekkers. In dit onderzoek zijn hun aflosnota’s bekeken om te checken of ze voldoen aan de bindende transparantie richtlijnen van de AFM (Autoriteiten Financiële Markten). De conclusie was destijds dat veel banken de richtlijnen van een boeteberekening niet naleefden. Slechts twee banken hadden hun berekening op orde, bij alle overige banken ontbrak belangrijke informatie.
AFM leidraad
De AFM heeft in 2017 een leidraad voor boeteberekeningen opgesteld. Hierin staat dat banken de oversluitboete allemaal op dezelfde manier moeten berekenen en transparant moeten communiceren naar hun klanten. Zo kan de klant berekenen hoe het bedrag tot stand is gekomen. Voordat deze leidraad was uitgebracht, berekenden banken de oversluitboete allemaal op eigen wijze en was het onduidelijk voor klanten waar het bedrag vandaan kwam. Ook werden boetes vaak verkeerd gecalculeerd, waardoor klanten duizenden euro’s teveel betaalden.
Een nieuwe check op transparantie-eisen
Inmiddels heeft Frits een nieuwe check uitgevoerd om te controleren of banken er beter voor staan. Voor dit onderzoek zijn dezelfde banken meegenomen die in de analyse van 2019 zijn uitgelicht, met uitzondering van Westland Utrecht omdat deze bank gefuseerd is met ING. Dit maakt een totaal van 11 banken. Hun aflosnota's zijn gecontroleerd op dezelfde punten van transparantie uit de leidraad van de AFM. Frits is blij om te vermelden dat al deze banken enorm vooruit zijn gegaan. Alle banken gaven de benodigde informatie aan hun klanten door. Klanten waren hiermee in staat om - indien nodig - de boeteberekening na te rekenen. In de afbeelding hieronder zijn de scores zichtbaar die door Frits toegekend werden aan banken in 2019 en 2021.
Opvragen van de aflosnota
Waar nog onderling verschil is, is bij het opvragen van de aflosnota. Veel banken bieden een digitale omgeving aan waar je de hoogte van de boeteberekening kunt inzien en opvragen. De specificatie van de berekening krijg je vervolgens binnen een paar dagen thuisgestuurd. Andere banken bieden deze optie niet, zoals de grootbanken ING en ABN AMRO. Hier kan de aflosnota alleen telefonisch opgevraagd worden en is er geen digitale omgeving waar de hoogte van de nota ingezien kan worden.