Rekentools
Afspraak
Kennisbank
Het kabinet heeft op Prinsjesdag een aantal mooie plannen ontvouwen die de woningmarkt weer in beweging moeten krijgen. Het klinkt veelbelovend dat er de komende jaren € 5 miljard wordt vrijgemaakt om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen. Maar er komt geen antwoord op de vraag hoe die ambitie waargemaakt moet worden.
In de Miljoennota zijn heel wat maatregelen opgenomen die ervoor moeten zorgen dat Nederlanders over enkele jaren wat makkelijker aan een woning kunnen komen. Met name de wens om de woningproductie op te schroeven tot 100.000 huizen per jaar, spat van het papier. Maar wacht even, hebben we die belofte niet eerder voorbij horen komen? Het Kabinet Rutte IV formuleerde twee jaar geleden een ambitie van 900.000 nieuwe woningen tot en met 2030. Tot nu toe zijn we nog niet eens in de buurt gekomen van wat nodig is om dat streefniveau te halen.
Regels, wetten en normen
Eerlijk is eerlijk: het kabinet weet wel degelijk waar de schoen wringt. Bij de bouw van nieuwe woningen zitten we vast aan lokale regels, landelijke wetten, stikstofnormen en nog veel meer zaken. Of zoals het in de troonrede staat: 'Veel van de acute problemen waar we voor staan, bijvoorbeeld met woningbouw, zijn terug te voeren op een overweldigende, door de jaren heen gegroeide complexiteit van te veel regels, procedures en controledrang.'
Europa trapt op de rem
Het kabinet wil het bouwproces versnellen door belemmeringen en onnodige regels te schrappen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Een deel van de regels is afkomstig uit Europa. Het is niet makkelijk om daar zomaar even vanaf te wijken. Dat blijkt wel uit de razendsnelle reactie waarmee het kabinet meteen woensdagochtend nul op het rekest kreeg van de Europese Commissie na het verzoek om een uitzonderingspositie op het vlak van asiel en migratie.
Even geduld tot 2030?
Op de voornaamste mogelijkheid om wat olie in de huizenmotor te gieten, blijven de plannen van het kabinet behoorlijk vaag. Ook op de andere plannen voor de woningmarkt valt het een en ander af te dingen. Het aanwijzen van nieuwe plekken waar na 2030 grote nieuwbouwwijken komen, helpt de komende jaren niets bij het aanpakken van de krapte op de markt. Dat geldt ook voor het plan om de overdrachtsbelasting voor beleggers te verlagen van 10,4 naar 8 procent. Het is mooi dat het kabinet zo de huurmarkt een duw in de rug wil geven. Maar je kunt je afvragen of er zo niet juist minder woningen overblijven voor potentiële kopers.
Mooie woorden
Wie door de Miljoennota bladert, proeft de urgentie om de problemen op de woningmarkt aan te pakken. Maar ondanks mooie doelstellingen - zoals de ambitie om 100.000 nieuwe huizen per jaar te bouwen en om 290.000 ouderenwoningen te realiseren - ontbreekt een duidelijke route hoe we daar precies moeten komen. Het zou mooi zijn als het kabinet de komende tijd vaart maakt met het invoeren van maatregelen die het makkelijker maken om nieuwe woningen te bouwen. Want als het alleen bij mooie woorden blijft, wordt het vuurtje onder de huizenprijzen alleen maar verder opgestookt.
Michiel Pekelharing is financieel en beleggingsjournalist. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.
