Zelfbewoningsplicht

Wat houdt een zelfbewoningsplicht in?

De zelfbewoningsplicht is de verplichting dat je als huiseigenaar, in ieder geval voor een periode, zelf in het door jou gekochte huis moet wonen. Je mag jouw nieuwe huis niet direct verhuren of doorverkopen aan iemand anders die het wil verhuren. Het is de bedoeling dat je hier daadwerkelijk zelf gaat wonen. 

Redenen voor zelfbewoningsplicht

De zelfbewoningsplicht draagt bij aan een gezonde woningmarkt. Gemeenten voeren deze zelfbewoningsplicht in als onderdeel van een bestemmingsplan of koopovereenkomst. Zo proberen zij te voorkomen dat investeerders huizen kopen om vervolgens te verhuren of te verkopen. Investeerders overbieden vaak met gemak particulieren en deze worden gemakkelijk buitenspel gezet. Het doel van investeerders is natuurlijk om met de woning geld te verdienen. Maar door de zelfbewoningsplicht wordt de investeerder juist buitenspel gezet. Aangezien zij niet kunnen voldoen aan de zelfbewoningsplicht, maakt dit de woningmarkt toegankelijker voor starters en verhuizers. 

Voorwaarden voor de zelfbewoningsplicht

De voorwaarden voor de zelfbewoningsplicht verschillen per gemeente en regio. Beide staan vastgelegd in de koopovereenkomst. Als je dit tekent, leg je vast dat je zelf in de woning gaat wonen. Dit gebeurt vaak bij de eerste koper van de woning, ná het invoeren van de regelgeving. Maar let op: er bestaan uitzonderingen en vrijstellingen. Bijvoorbeeld als je tijdelijk naar het buitenland moet voor werk, of als je door gezondheidsredenen tijdelijk niet in de woning kan wonen. Voldoe je niet aan deze uitzonderingen en/of vrijstellingen, en verhuur je de woning, dan volgen vaak boetes. 

Hoe lang is een zelfbewoningsplicht geldig?

Het verschilt hoe lang de zelfbewoningsplicht vastgelegd wordt in de koopovereenkomst. De meest voorkomende termijnen zijn vijf en tien jaar. In Amsterdam is het bijvoorbeeld zo dat de zelfbewoningsplicht voor vijf jaar van toepassing is bij nieuwbouwwoningen. De zelfbewoningsplicht wordt opgenomen in het erfpachtcontract. Na deze periode mag de eigenaar de woning verhuren. Bij nieuwbouwprojecten kan soms wel een termijn van tien jaar worden geëist. De termijnen zijn verschillend per gemeente, en daarom is het goed om uit te zoeken welke termijnen gelden voor de gemeente waar jij wil gaan wonen.

De zelfbewoningsplicht in jouw gemeente

In Nederland hebben meer dan honderd gemeenten een vorm van zelfbewoningsplicht geregeld. Zoals eerder gezegd heeft niet iedere gemeente dezelfde regels, en sommige gemeenten hebben helemaal geen zelfbewoningsplicht. De gemeente maakt afspraken met woningcorporaties, waarin de gemeente kijkt naar de lokale situatie en de problemen op de woningmarkt.